Wzajemna uwaga podczas interakcji z rodzicem jest podstawą dla rozwoju niemowląt – wynika z badań naukowców Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Nawiązywanie kontaktu wzrokowego z dzieckiem daje mu poczucie szczęścia i sprzyja sprawności umysłowej.
Dzieci, które w wieku 5 miesięcy spędzały więcej czasu twarzą w twarz z rodzicem podczas zabawy, w wieku 11 miesięcy wykazywały większą kontrolę uwagi – to wynik nowego badania przeprowadzonego w pracowni badań rozwoju poznawczego dzieci Babylab. Czynnik warunkujący rozwój uwagi u niemowląt to: wzajemna uwaga (twarzą w twarz) z rodzicem, a także czas trwania kontaktu wzrokowego rodzica i malucha.
Naukowcy sprawdzali, w jaki sposób to, co dzieje się w trakcie zabawy rodzic-niemowlę wpływa na rozwój kontroli uwagi u dziecka. "Nasze badanie wskazuje, że +bycie z dzieckiem+ i podzielanie doświadczeń we wspólnej zabawie w pierwszych miesiącach życia znacząco wpływa na rozwój zdolności skupiania uwagi. To, co rodzic i niemowlę robią w trakcie zabawy ze sobą każdego dnia, ma znaczenie dla ćwiczeń umiejętności uwagowych, które dziecko będzie wykorzystywać przez całe życie. Lepsze przenoszenie uwagi przedkłada się bowiem sprawniejsze wykonywanie zadań i planowanie działań" – wyjaśnia kierownik Babylab, dr hab. Przemysław Tomalski.
Wynik badania pokazał, że interakcje społeczne są kluczowym czynnikiem dla rozwoju emocjonalnego oraz poznawczego u dzieci, a obecność kontaktu wzrokowego sprzyja uczeniu się. "Rozwijamy się w kontekście relacji, w kontekście społecznym, a te relacje są podstawą rozwoju psychiki. Bez obecności drugiego człowieka niemowlę psychicznie przestaje istnieć" – zaznacza w rozmowie z PAP jedna z autorek badania dr Alicja Niedźwiecka z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
„Rozwój uwagi jest fragmentem rozwoju intelektualnego inteligencji małego dziecka i znacznie lepiej przebiega, gdy dziecko czuje bezpieczeństwo. Spojrzenie przez rodzica z bliska na twarz dziecka daje mu poczucie szczęścia. Taki wytworzony kontekst emocjonalny bardzo sprzyja sprawności umysłowej” – powiedział PAP prof. Zbigniew Nęcki – psycholog społeczny z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Naukowcy z laboratorium Babylab na Wydziale Psychologii UW poddali badaniom 55 par matka-niemowlę dwukrotnie: gdy dziecko miało 5 i 11 miesięcy. Badanie odbywało się za pomocą tzw. eye-trackera – narzędzia, na którym dzieci wykonywały zadania monitorujące rozwój kontroli uwagi poprzez prezentowane na nim bodźce. Urządzenie rejestrowało ruchy oczu dziecka i w ten sposób mierzyło szybkość przenoszenia jego uwagi. Niemowlę, patrząc na pojawiające się punkty na ekranie eye-trackera, miało za zadanie przenosić swoją uwagę na zmieniające się obiekty.
Podczas obserwacji dzieci ustalono, że te, które szybciej potrafiły wycofać swoją uwagę i przenieść na inne obiekty przejawiały lepszą kontrolę uwagi. "Im lepsza kontrola uwagi, tym szybciej dziecko przenosi uwagę w zadaniu, którego użyliśmy do badania" – tłumaczy dr Alicja Niedźwiecka.
"Małe dzieci są krańcowo wrażliwe na sytuację kontaktu z opiekunami – daje im to bezpieczeństwo, a brak kontaktu – zagrożenie. Im więcej czasu spędzamy z małym dzieckiem, tym bardziej realizowana jest jego podstawowa funkcja – spokoju wewnętrznego; znika natomiast lęk i przerażenie przed obcością świata. Efektem jest poprawa koncentracji uwagi" – tłumaczył prof. Zbigniew Nęcki.
Alicja Niedźwiecka, Sonia Ramotowska i Przemysław Tomalski z Pracowni Neurolingwistyki rozwoju – Babylab to pierwszy zespół naukowy, który opublikował swoje wyniki badań w prestiżowym, międzynarodowym czasopiśmie naukowym Child Development. Babylab UW na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego jest pierwszym w Polsce laboratorium zajmującym się badaniem rozwoju mózgu i rozwoju poznawczego niemowląt i małych dzieci. Badania mają na celu zrozumienie, w jaki sposób różne czynniki ochronne i czynniki ryzyka wpływają na kształtowanie się indywidualnych ścieżek rozwoju dzieci.
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl
