Jesteś osobą z niepełnosprawnością? Chciałbyś studiować, ale obawiasz się barier? Nie wiesz, jak odnajdziesz się na uniwersyteckim kampusie? A czy wiesz, że podczas studiów możesz korzystać z pomocy asystenta dydaktycznego? Z tego artykułu dowiesz się, jakie wsparcie uczelnie zapewniają niepełnosprawnym studentom.

Biuro ds. studentów niepełnosprawnych

Każda uczelnia wyższa w swojej strukturze ma Biuro ds. studentów niepełnosprawnych (Może mieć również inną nazwę np. Biuro wsparcia osób z niepełnoprawnościami). Jednostka ta zajmuje się wspieraniem niepełnosprawnych studentów, doktorantów i pracowników uczelni, wyrównuje bariery edukacyjne i zapewnia odpowiednie warunki do studiowania. Realizuje szereg projektów wpierających osoby z niepełnosprawnosćiami informacyjnie, finansowo, rehabilitacyjnie i dydaktycznie.

Asystent dydaktyczny, czyli kto?

 Zakres obowiązków asystenta dydaktycznego zależy od indywidualnych potrzeb niepełnosprawnych osób i wyznacza je Biuro ds. osób niepełnosprawnych po zapoznaniu się z dokumentami osoby niepełnosprawnej. Przyjmuje się, że wsparcie te może obejmować: pomoc w przemieszczaniu się między miejscami odbywania zajęć, pomoc w sporządzaniu notatek z zajęć i innych materiałów dydaktycznych, pomoc w załatwianiu spraw formalnych na uczelni. Asystentem dydaktycznym jest z reguły inny student lub doktorant danej uczelni. Obecność takiej osoby podczas studiowania jest bezcenna.

Wsparcie z uczelni

Usługa asystenta dydaktycznego to nie jedyna pomoc na jaką może liczyć niepełnosprawny student. Wszystko zależy od uczelni i projektów, które realizuje. Możemy tu wymienić: adaptacja materiałów dydaktycznych, adaptacja procesów kształcenia, Akademicka Biblioteka Cyfrowa, asystent biblioteczny, konsultacje psychologiczne, indywidualne lektoraty językowe, zajęcia z  logopedą i zajęcia rehabilitacyjne. Studenci Uniwersytetu Gdańskiego z dysfunkcją wzroku mogą liczyć np. na zajęcia z organizacji przestrzeni. Podczas tych zajęć pod okiem opiekuna zapoznają się z campusem, wspólnie opracowują  i testują trasę przemieszczania się. Zajęcia te są bezpłatne. Uczelnia nieodpłatnie wypożycza również specjalistyczne urządzenia wspomagające kształcenie, np. urządzenia brajlowskie, lupy, powiększalniki, dyktafony, laptopy i oprogramowanie. Taki rozbudowany system wsparcia funkcjonuje np. na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Stypendium z uczelni

Każda uczelnia wyższa państwowa i prywatna na mocy ustawy wypłaca też niepełnosprawnym stypendia specjalne. Nie ma tu kryteriów dochodowych, warunkiem przyznania stypendium jest jedynie złożenie podania i orzeczenia o niepełnosprawności. Stypendium można otrzymać na pierwszym kierunku studiów pierwszego i drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich. Przysługuje zarówno na studiach stacjonarnych, jak i niestacjonarnych, w uczelniach publicznych i niepublicznych, uczelniach prowadzonych przez kościoły i związki wyznaniowe, o ile otrzymują one dotację z budżetu państwa na pomoc materialną dla studentów i doktorantów.

Jak podaje GUS: W roku akademickim 2021/22 w uczelniach kształciło się 19,9 tys. osób z niepełnosprawnościami (1,7% ogólnej liczby studentów), a ukończyło je 5,4 tys. osób (1,8% ogólnej liczby absolwentów). Wśród doktorantów 4,1% stanowiły osoby z niepełnosprawnościami (0,6 tys. osób). Te liczby mogłyby być większe. Jeżeli jesteś niepełnosprawny i marzysz o studiach, ale boisz się barier, koniecznie skontaktuj się z wymarzoną uczelnią. Być może problemy, których się obawiasz, wcale  się nie pojawią, a przynajmniej nie przeszkodzą Ci w studiowaniu i zdobyciu zawodu.