Po chwili przerwy, w tym wpisie jeszcze raz zajmę się tematem pragnienia amputacji. Jednak dziś zwrócę uwagę głównie na przykłady osób, które doprowadziły do amputacji.

Body integrity dysphoria

Stan psychiczny charakteryzujący się uporczywym pragnieniem nabycia niepełnosprawności fizycznej. Jest również określana jako zaburzenie tożsamości integralności ciała, zaburzenie tożsamości po amputacji i ksenomelia.

W Dysforii integralności ciała pacjenci chcą odciąć zdrową kończynę. Odczuwają rozbieżność między swoim obrazem psychicznym i fizycznym. Pacjenci decydują się na amputację w poszukiwaniu prawdziwego siebie. Chęć amputacji pojawia się zazwyczaj w wieku od ośmiu do dwunastu lat. BIID powoduje u pacjentów znaczny stres, a większość z nich jest szczęśliwa dopiero po operacji.

To pragnienie może wyjaśniać dysfunkcja określonych obszarów po prawej stronie mózgu, które biorą udział w generowaniu obrazu własnego ciała.

Ponieważ główne obszary czuciowe mózgu nadal funkcjonują normalnie, chorzy są w stanie zobaczyć i poczuć daną kończynę. Jednak nie rozpoznają jej jako części swojego ciała, ponieważ prawy tylny płat ciemieniowy nie jest w stanie go odpowiednio reprezentować. Biorąc pod uwagę, że osoby cierpiące na BIID datują te uczucia na dzieciństwo, dysfunkcja prawej ciemieniowej najprawdopodobniej jest wrodzona lub pojawia się we wczesnym okresie rozwoju.

Pierwsze operacje

Robert Smith był pierwszym chirurgiem na świecie, który przeprowadził amputacje u zdrowych osób. Jedną w 1997 r. i jedną w 1999 r. Wyjaśnił, że pacjenci rozpaczliwie pragnęli amputacji i byli szczęśliwi po swojej transformacji.

Naukowcy niekiedy uważają, że chęć posiadania niepełnosprawności jest spowodowana głównie traumą z wczesnego dzieciństwa, podnieceniem seksualnym, tendencjami obsesyjno-kompulsywnymi lub nadmierną identyfikacją z osobami po amputacji.

Brak możliwości leczenia

Do chwili obecnej nie istnieje metoda standardowego leczenia dysmorfii ciała. Jednakże konwencjonalnymi metodami leczenia są terapia poznawczo-behawioralna i selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI).
Leki przeciwdepresyjne pomagają zmniejszyć stres i objawy depresyjne związane z dysmorfią ciała, jednak nie przezwyciężają pragnienia amputacji.

Według indyjskiego lekarza Vilayanur S. Ramachandran, fakt pojawienia się choroby w dzieciństwie jest zgodny z problemem genetycznym, który może spowodować zaburzenie czynnościowe kory ciemieniowej. Ta dysfunkcja byłaby przyczyną braku pełnego obrazu ciała, dlatego pacjenci odczuwają obecność nogi, ale jednocześnie czują, że jest ona obca.

Przypadki samoamputacji

Chirurdzy dokonują amputacji dopiero wtedy, gdy zawiodą wszystkie inne terapie, a pacjent nadal rozpaczliwie pragnie pozbycia się kończyny. W większości przypadków pacjenci byli zadowoleni po przeprowadzonym zabiegu.
Jednak istnieją osoby, które są tak zdesperowane z powodu odmowy amputacji przez lekarzy, że popadają w stan psychozy i sami dokonują amputacji. 

• 40-letnia Francuzka z oparzeniami kończyn dolnych wyznała, że ​​przez ostatnie 28 lat chciała amputować obie nogi.

• W jednym przypadku pacjentka dokonała samodzielnej amputacji obu nóg poprzez zamrożenie ich w suchym lodzie.

• Jeden z psychologów wlał detergent w oczy 30-letniej Amerykance. W potocznym znaczeniu nie było to przestępstwem, ale decyzją spełnienia marzenia pacjentki. Marzenie to kiełkowało w kobiecie od dziecka, a mianowicie pragnienie ślepoty. Kobieta odczekała kilka godzin przed udaniem się do szpitala, aby upewnić się, że dozna trwałego uszkodzenia oczu. Dziewczyna straciła wzrok w ciągu następnych sześciu miesięcy. „Czuję, że tak powinnam się urodzić” – wyjaśniła kobieta.

• 8 marca 2009 roku pewien technik komputerowy z Sydney, jak co rano wyprawił do szkoły czwórkę dzieci i wypił kawę na tarasie przed swoim domem. Potem wziął plastikowe wiadro, napełnił je kruszonym suchym lodem i zanurzył w nim prawą nogę. W temperaturze –78 stopni C noga wychłodziła się i zamarzła, krew przestała płynąć w nodze. Po sześciu godzinach jego partnerka zadzwoniła po karetkę. Przez kolejne dziesięć dni lekarze walczyli o ocalenie odmrożonej nogi. Ale martwica była nieodwracalna i nogę trzeba było amputować nieco poniżej kolana.

• Kolejnym przykładem jest 61-letnia Chloe Jennings-White, która na pierwszy rzut oka wygląda na spełnioną. Doktor chemii i wykładowczyni uniwersytecka, amatorka narciarstwa pozuje na zdjęciach z partnerką życiową Danielle na tle pięknego domu w West Bountiful w stanie Utah.

Rysą na tym sielankowym obrazie są zdjęcia Chloe poruszającej się w usztywniających obie nogi ortezach lub na wózku inwalidzkim. Zdjęcia opatrzono komentarzem: „Kiedy pierwszy raz usiadłam na wózku, poczułam się naprawdę szczęśliwa. To dla mnie norma, a chodzenie nią nie jest”. 

Marzeniem Chloe jest być sparaliżowaną od pasa w dół. Poruszanie się na wózku i udawanie osoby niepełnosprawnej jej nie wystarcza. Zdeterminowana chemiczka już kilkakrotnie próbowała zaaranżować wypadek, dzięki któremu jej marzenie by się spełniło. Ostatni – na nartach – doprowadził do częściowego niedowładu jednej nogi. Ale dla Chloe to wciąż za mało.

„To była ogromna ulga, gdy dowiedziałem się, że nie jestem potworem, są setki innych ludzi takich jak ja”.

– Inny anonimowy pacjent, powiedział w 2015 roku „Vice”, że śniło mu się, że zainscenizował „wypadek rowerowy” w pobliżu torów kolejowych. W wyniku czego pociąg przejechał mu po nodze. W czasie udzielania wywiadu wyznał, że udało mu się usunąć nogę bez operacji. Chociaż nie powiedział publikacji dokładnie, w jaki sposób. Potem powiedział: „Ogarnęła mnie ulga. To się skończyło i byłem wolny.”

• Jeden z pacjentów powiedział, że uczucie, które mu towarzyszyło przed zabiegiem usunięcia kończyny,  było jak worek cukru, który trzeba wyrzucić. „Czuł, że to dodatek, który go dźwigał, mimo że nie mógł bez niego chodzić”. 

• Pewien mieszkaniec Milwaukee, pozbył się kończyny za pomocą domowej gilotyny, a kolejnych 28 rozważało podjęcie takich kroków.

• Kolejnym pacjentem, który poddał się chcianej amputacji jest Kevin Wright. Brytyjski pacjent, któremu udało się amputować znienawidzoną lewą nogę przez chirurga Roberta Smitha powiedział: „Nie chciałem tego. To nie była część mnie. Nie rozumiałem dlaczego, ale wiedziałem, że muszę się jej pozbyć” – jego operacja miała miejsce w 1997 roku.

W internecie osoby z BIID dzielą się sposobami „rozwiązania problemu”, a te, którym się udało, dumnie demonstrują wygojone kikuty.

Niestety, szukają też pomocy na czarnym rynku medycznym. W 1998 r.79-latek, który poddał się takiej operacji w Meksyku (płacąc 10 tys. dol.), w wyniku zakażenia pooperacyjnego zmarł.

Ksenomelia

Zwykle to poczucie wyobcowania z własnym ciałem pojawia się w dzieciństwie. Często kojarzone z widokiem osób niepełnosprawnych, których obraz jest niejako „przetwarzany” przez wciąż kształtujący się mózg dziecka jako idealny do realizacji.

Tak też stało się w przypadku Chloe. W wieku 4 lat po wypadku samochodowym poszła odwiedzić ciotkę i była zmuszona korzystać z kul w celu rekonwalescencji.

Akrotomofilia i Apotemnofilia

Akrotomofilia to jedno z zaburzeń preferencji seksualnych, które polega na odczuwaniu pożądania i pociągu seksualnego do osób, które nie posiadają ręki lub nogi.

Częstotliwość występowania tego zaburzenia jest niejasna, chociaż prawdopodobnie występuje częściej niż myślimy.

Apotemnofilia, to niechęć do własnej kończyny i pragnienie amputacji. Apotemnofilia częściej rozpoznawana jest u mężczyzn. Współcześnie traktuje się ją jako formę masochizmu, a obsesyjne myśli częściej dotyczą kończyn dolnych niż górnych.

Czasami zaburzenie występuje na tle erotycznym. W rzeczywistości termin apotemnofilia określa erotyczne pragnienie, aby amputować jedną lub więcej kończyn lub wyglądać tak, jakby były amputowane.

Apotemnofilia jest parafilią seksualną, w której człowiek odczuwa pobudzenie seksualne na myśl o amputacji własnej kończyny. Apomnetofil odczuwa satysfakcję z powodu fizycznej niepełnosprawności.

Pierwszy przypadek opisał w 1977 roku amerykański psychiatra John Money. Zdefiniował on apotemnolifię jako „pociąg do bycia amputantem”, odróżniając ją od akrotomofilii – seksualnego pociągu do osób po amputacjach. Zaliczył je do zaburzeń preferencji seksualnych. 

BIID w wielu aspektach przypomina znane już zaburzenie tożsamości płciowej (gender identity disorder), diagnozowane u osób transseksualnych. I jedno, i drugie pojawia się zwykle w dzieciństwie, a jego pierwszym objawem są podejmowane przez dzieci próby »udawania« osoby, którą chce się być.

– Fascynacja rodziła marzenia i zabawy w „udawanie”. David Openshaw podczas jazdy na gokartach mocno ściskał prawą nogę, tak aby jej nie czuć.

– Amputacja jest też marzeniem niespełna 30-letniego Pawła. „Scenariusz moich marzeń jest taki: najpierw jedna noga, a po jakimś czasie druga – obie amputowane powyżej kolan: w połowie ud lub trochę wyżej” – precyzuje Paweł, przyznając, że emocje, jakie wywołuje w nim wyobrażanie sobie, „że tam nic nie ma, że to nieodwracalne”, są niezwykle silne. „Po prostu z nimi nie czuję się sobą, jestem przygotowany na ich utratę i wiem, że choć zmieniłoby to moje życie, na wózku byłbym szczęśliwszy”.

Paweł często związywał jedną nogę zgiętą w kolanie i skakał na drugiej. „Wyobrażałem sobie, że obcinają mi też drugą nogę, też ją związywałem i próbowałem się tak poruszać” – wspomina Paweł, dodając, że wtedy też pojawiło się podniecenie seksualne wywołane tymi wyobrażeniami. „Swój pierwszy orgazm przeżyłem, wisząc na rękach ze związanymi nogami, oparty o dwa krzesełka”.

Niektórzy uważają, że tylko po amputacji będą w stanie odczuwać przyjemność ze stosunku.

To zjawisko na pograniczu fetyszyzmu. Oprócz uczucia braku przynależności którejś kończymy do ciała, często występuje też pociąg seksualny do osób z niepełnosprawnością (akrotomofilia, dysmorfofilia). Zaburzone jest więc ogólne pojęcie ciała. BIID występuje rzadko – wg statystyk organizacji zrzeszających chorych, jest ich w USA około 4 tys.

„Popadałem w coraz większą depresję, bo wiedziałem, że moje marzenia nie są normalne. Próbowałem odpychać te myśli” – wyznaje David Openshaw w odcinku serialu dokumentalnego „Tabu”, nakręconego dla kanału National Geographic. Dave założył rodzinę, został ojcem, ale marzenie o amputacji było coraz silniejsze. Pewnego dnia wstukał w Google „desire to amputate” i odkrył, że nie jest sam. Najpopularniejsze fora miały po kilka tysięcy użytkowników, którzy dzielili się na kilka kategorii. Tzw. devotees to osoby, które czują pociąg do amputantów. Wannabes to ci, którzy sami marzą o amputacji, a pretenders udają, że są niepełnosprawni (np. jak Chloe JenningsWhite poruszają się na wózku).

Te kategorie, jak precyzuje prof. First, nie są sztywne. „Pretenders” mogą równocześnie marzyć o amputacji i odczuwać seksualne pożądanie wobec osób po amputacjach. 

„Wcześniej myślałem, że jestem zboczony, ale okazało się, że wcale nie jestem sam, i że wielu ludzi ma takie coś, że ma to nawet swoją nazwę. Nikomu o tym jednak nie powiedziałem, to jest moja tajemnica, boję się reakcji kogokolwiek innego” – mówi Paweł.

 BIID nie jest też tożsame z dysmorfofobią, czyli zaburzeniem, w którym występuje lęk związany z przekonaniem o nieestetycznym wyglądzie („badani nie postrzegają np. nogi jako coś brzydkiego, ale jako coś nienaturalnego”). 

U cierpiących na BIID chęć pozbawienia się kończyny nie jest racjonalna. Ktoś bardzo aktywny fizycznie, choć ma pełną świadomość, że po amputacji nie mógłby uprawiać żadnego sportu, nie potrafi opanować potrzeby samookaleczenia, która jest silniejsza i niezależna. Pacjenci przed dokonaniem amputacji są tak pochłonięci pragnieniem, że nie potrafią normalnie funkcjonować.

Geneza pragnienia amputacji

Fakt, że ci ludzie chcą i dążą do bycia niepełnosprawnymi, nie ma związku z korzyściami ekonomicznymi. Zwykle wiąże się to z następującymi sytuacjami:

• Starają się osiągnąć aspekt fizyczny, który jest dla nich szczególnie przyjemny, co pociąga za sobą amputację części ciała. W efekcie jest to próba osiągnięcia osobistego ideału.
• Uważają tę część ciała za obcą, jakby do nich nie należała. Jest ona niezgodna z ich wizerunkiem ciała.
• Uważają daną kończynę lub część ciała za bezużyteczną, wadliwą lub obciążającą.

Często również chorzy chcą stać się niepełnosprawni z powodu chęci zauważenia, wynikającej z kompleksu niższości.

 Naukowcy do dziś mają duży problem z genezą tego zjawiska, próbując łączyć je z podobnymi zaburzeniami dotyczącymi utraty części ciała.

Moje przemyślenia…

Moje pytanie, czy akrotomofilia jest to chęć bycia niepełnosprawnym, czy rodzaj fetyszu i chęć bycia podwładnym? Wiele zachowań bardzo przywodzi na myśl zachowania sado masochistyczne. 

Co myślicie na ten temat i czy znacie jakieś osoby, które chciałyby być niepełnosprawne, lub poddały się zabiegowi chcianej amputacji? Dajcie znać!

Opracowanie: Karolina Szylar

Zapraszamy na Instagrama Karoliny: http://instagram.com/comarkaaa

Odwiedźcie Instagram Portalu, gdzie codziennie pojawiają się nowe materiały: https://www.instagram.com/rampa_portal/