Witam serdecznie! Po kolejnym okresie „publicystycznej ciszy” postanowiłem stanąć, twarzą w twarz z nowym zarówno ważnym, jak i ciekawym tematem, a mowa o przypadłości zwanej dysleksją. Zapewne spore grono czytelników i sympatyków, Rampy ma niechlubną sposobność zmagania się z tą chorobą, jak również zmuszone jest do tego, by odczuwać jej wysoce uciążliwe konsekwencje.

Czym jest dysleksja? Jakie są jej objawy i jak wygląda jej przebieg w zależności np. od wieku osoby chorej, czy wreszcie jak należy postępować w procesie leczenia dysleksji, czy też jak starać się o opinię stwierdzającą. Odpowiedzi na wszystkie te pytania postaram się udzielić publikując niniejszy wpis. Zadedykować chciałbym go pewnej ważnej dla mnie osobie :)). Zapraszam Was!

Dysleksja-Co to takiego?

Czy znajdujecie się, lub kiedykolwiek znajdowaliście się w sytuacji, w której wykonanie najprostszej nawet czynności, stanowi dla Was problem pomimo tego, iż w codziennym życiu zazwyczaj, nie dajecie tego po sobie poznać? Czy zdarzają się momenty, w których miewacie problemy związane np. z orientacją w terenie, czy też napisaniu najprostszego wyrazu? Jeśli tak, oznacza to, iż możecie cierpieć na dysleksję.

Dzieje się tak, ponieważ charakterystyczne są dla niej przede wszystkim problemy z zapamiętywaniem. Owe kłopoty mogą obejmować z reguły kilka obszarów, są to: dysleksja, dysgrafia, dysortografia czy dyskalkulia. Z definicją pierwszego z tychże obszarów czytelnicy zostali po krótce zaznajomieni, uważam, więc, iż wskazane byłoby, abyście poznali pozostałą trójkę wchodzącą w skład tego „czworokąta”, tak więc poznajmy je :)).

Dysgrafia

Dysgrafią nazywamy częściową, czy też całkowitą niezdolność do pisania. Owa niezdolność, jest następstwem powstałych w ośrodkowym układzie nerwowym mikrouszkodzeń, zaburzenia takie, mogą być również rezultatem problemów z działaniem, ośrodkowych funkcji wzrokowych czy słuchowych. Dysgrafia pojawia się w momencie, w którym mamy do czynienia z uszkodzeniami tylnych części drugiego, lub trzeciego zakrętu czołowego półkuli lewej, lub zakrętu nadbrzeżnego.

Dysgrafia może mieć związek również z takimi schorzeniami, jak opisywany niegdyś przeze mnie Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej, czyli ADHD, może być także powiązana z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu aparatu mowy, czy afazją motoryczną. Jest to utrata zdolności do mowy zrozumiałej dla otoczenia.

Dysortografia

Dysortografia jest to zaburzenie, polegające na występowaniu zaburzeń w nauce pisania. Jawi się ono głównie w popełnianiu, błędów ortograficznych pomimo tego, iż osoba zmagająca się z dysortografią zaznajomiona jest z zasadami pisowni i nie brak jej chęci do ćwiczeń poprawnej pisowni. Dysortografia ujawnia się zazwyczaj w dzieciństwie w momencie, w którym zaczynają pojawiać się problemy w myleniu wyrazów, które inaczej się wymawia, a inna jest ich pisownia.

Charakterystyczne dla dysortografii jest także to, że osoba zmagająca się z nią notorycznie może pomijać litery w wyrazie, a także niekiedy nawet całą sylabę. Może również łączyć przyimki z rzeczownikami. Co do przyczyn dysortografii, to mogą one mieć podłoże głównie w nieprawidłowym funkcjonowaniu wzroku czy słuchu. Do opanowania dysortografii dąży się przede wszystkim poprzez systematyczne ćwiczenia sprawności motorycznej tj. sprawności palców, dłoni, jej opanowanie ułatwią także ćwiczenia mowy, szczególnie ćwiczenia kładące nacisk na odpowiednią artykulację liter, sylab w poszczególnych słowach, czy całych wyrażeniach.

Dyskalkulię

Czas na ostatnią z „członkiń” naszego czworokąta, czyli dyskalkulię. Dyskalkulią nazywamy zaburzenie powodujące problemy w wykonywaniu działań arytmetycznych. Swoje podstawy dyskalkulia ma w czynnikach genetycznych i środowiskowych.

Jeśli chodzi o rodzaje dyskalkulii, możemy wyróżnić sześć:

• werbalna
• leksykalna
• graficzna
• wykonawcza
• pojęciowo-poznawcza
• operacyjna

Dyskalkulia werbalna– przyjmuje postać problemów w nazywaniu pojęć i relacji matematycznych, kłopoty z określaniem liczby obiektów czy kłopotów z nazewnictwem liczb i numerów.

Dyskalkulia leksykalna objawia się poprzez kłopoty z odczytywaniem symboli matematycznych, cyfr, znaków operacyjnych. Mogą także pojawić się trudności związane z kojarzeniem symboli takich, jak np. symbol mniejszości czy większości.

Dyskalkulia graficzna objawia się trudnościami w zapisie np. liczb przy wykonywaniu działań pisemnych tj. np. dodawania i odejmowania.

Dyskalkulia wykonawcza, to zaburzenie ujawniające się np. przy obliczeniach dotyczących zbiorów matematycznych, porównywaniu wielkości i ilości, czy w problemach związanych z odpowiednim uszeregowaniem liczb od najmniejszej do największej.

Dyskalkulia pojęciowo-poznawcza, polega na problemach w rozróżnianiu pojęć, np. jedna druga cyfry 6, to cyfra 3 itd. itp.

Dyskalkulia operacyjna, obejmuje ona kłopoty z czytaniem, czy poprawnym zapisywaniem liczb. Dyskalkulia objawia się między innymi ogólnymi trudnościami w dedukcji i wyciąganiu wniosków z działań matematycznych, zanik zdolności logicznego rozumowania na materiale liczbowym, czy problemami związanymi ze stresem, którego przyczyną ma być np. rozwiązanie jakiegoś działania matematycznego.

Dysleksja u dzieci- charakterystyka i objawy

Dzieci, u których znajduje się podstawy do stwierdzenia dysleksji mogą wykazywać trudności w wykonaniu więcej, niż jednego polecenia w jednakowym czasie. Owe trudności pojawić się mogą również w momencie, w którym dziecko dokonuje próby przyswojenia wiedzy uporządkowanej w sekwencje np. pór roku uszeregowanych od najwcześniejszej do najpóźniejszej. Tak samo sprawa ma się w przypadku dni tygodnia, czy też ciągu poszczególnych cyfr.

Dysleksja może również stanowić przyczynę trudności w używaniu np. wyrażeń przyimkowych, które opisywać będą stosunki przestrzenne tj. „nad”, lub „pod”. Do najczęstszych objawów dysleksji należą przede wszystkim trudności w uczeniu się na pamięć np. jakiegoś wyrażenia, wiersza, czy innego rodzaju tekstu, wymienić tutaj należy również kłopoty związane z przekręcaniem wyrazów (np. kolejności liter w wyrazie).

Co nazywamy dysleksją rozwojową?

Otóż dysleksja rozwojowa jest zaburzeniem rozwoju „specyficznym dla umiejętności szkolnych”. Na ogół uważa się ją, jako przyczynę zaburzeń w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. U dzieci może ona powodować problemy z mówieniem, zapamiętywaniem czy koncentrowaniem się. Inne wskazujące na nią objawy, to między innymi zaburzenia równowagi ujawniające się np. podczas jazdy rowerem, mogą także pojawić się kłopoty z takimi czynnościami, jak wiązanie sznurówek, czy poprawne posługiwanie się sztućcami.

W jaki sposób, rozpoznać dysleksję u dziecka?

Jeśli u dziecka występuje podejrzenie dysleksji, w pierwszej kolejności powinno być ono skierowane do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w celu wykonania odpowiednich testów, które będą stanowiły podstawę oceny zdolności dziecka. Właściwy test powinny stanowić przede wszystkim badania laryngologiczne, okulistyczne, czy właśnie psychologiczne.

Ćwiczenia dla dziecka ze stwierdzoną dysleksją

Jeżeli u dziecka zostanie stwierdzona dysleksja, regularnie winny być przeprowadzane z nim ćwiczenia, które wpłyną na umiejętność płynniejszego czytania i pisania. Dobrze jest także skupić się na wykonywaniu ćwiczeń, które poprawią u dziecka zdolności analityczne, czy zapamiętywanie wzrokowe. Niezwykle pomocną rzeczą może być tutaj również układanie puzzli, czy układanie rymów i dzielenie wyrazów na sylaby. Przydają się tutaj także ćwiczenia koordynacji pracy ręki, której dziecko używa najczęściej.

Jakie dodatkowe prawa w szkole, obejmują dziecko?

Jeżeli chodzi o kwestię praw dziecka przysługujących mu w szkole, są one uzgadniane i dostosowywane do potrzeb dziecka we współpracy z władzami szkoły i gronem pedagogicznym. Przede wszystkim dziecko ze stwierdzoną Dysleksją mogą liczyć na wydłużenie o połowę czasu pracy podczas egzaminów i sprawdzianów. Nie obniża im się również stopni za stwierdzenie błędów ortograficznych czy interpunkcyjnych. Dzieci dyslektyczne są również objęte specjalnymi kryteriami oceniania, które dostosowane są do tych uczniów, którzy wykazują trudności w czytaniu i pisaniu. Wystawiane jest ponadto specjalne zaświadczenie stwierdzające występowanie Dysleksji u dziecka, obowiązuje ono od momentu przekazania go administracji szkoły.

Dysleksja u osoby dorosłej

Jeśli chodzi o dysleksję u osoby dorosłej, rozpoznanie jej może okazać się dużo bardziej skomplikowaną procedurą, ponieważ potrzebne jest przeprowadzenie specjalnego wywiadu z pacjentem. Ma on na celu wykrycia, między innymi np. ewentualnego podłoża ginekologicznego (w przypadku kobiet), czy ustalenie ewentualnych uwarunkowań genetycznych, które dysleksję mogą wywołać. dysleksja osoby dorosłej może ujawnić się np. w momencie, kiedy osoba ta zacznie mylić stronę prawą ze stroną lewą.

Dysleksja-leczenie i opinia stwierdzająca

Ogólna problematyka dysleksji już omówiona, myślę, że powinniśmy zatem przejść do kwestii związanej z leczeniem tej choroby. Niestety w przypadku dysleksji trudno mówić o leczeniu jako takim, gdyż jest to schorzenie nieuleczalne. Konieczna jest zatem skuteczna jego korekcja, która wdrożona w wieku dziecięcym, pomoże w dalszej perspektywie. Niezbędne w walce z dysleksją są spotkania z psychologiem.

Czasami wdraża się leczenie farmakologiczne, jednakże robi się to tylko i wyłącznie w przypadku, kiedy jest to absolutnie konieczne. Znaczące postępy w terapii przeciw dysleksji daje tzw. „Metoda Warnkego”. Polega ona przede wszystkim na oddziaływaniu na zmysł wzroku, słuchu i motorykę. Skuteczność metody jest tym większa, iż dostosowuje ona swoje założenia do możliwości danej osoby. Co do opinii, która pomoże stwierdzić posiadanie dysleksji, uzyskać ją można w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Jej wydanie poprzedza ok. półroczny okres pracy z dzieckiem, u którego Dysleksja może występować. Praca taka odbywa się również pod kierunkiem nauczyciela polonisty, a także rodziców dziecka. Obejmuje ona między innymi specjalistyczne badania wzrokowe, słuchowe, neurologiczne, przeprowadzanie sprawdzianów ortograficznych, które określą poziom znajomości ortografii, czy też określenie tempa czytania i pisania.

Opracowanie: Kamil Drożyński

.

.

Publikacje Rampowicza Kamila